Elmas parlak, güzel bir mücevherden çok daha fazlasıdır – estetik çekiciliğinin çok ötesine uzanan birçok çekici özelliğe sahiptir. Bu özel karbon formunun şimdilerde nasıl birçok pratik kuantum uygulamasında kullanıldığına gelin hep birlikte bir göz atalım!
Elmasların çoğu kişi tarafından bilinen yönü pahalı bir mücevher olmasıdır. Fakat bu malzemenin endüstrideki büyük etkisi esasında tahmin edildiğinden fazladır. Örneğin, en yeni akıllı telefonlarda, otomotiv bileşenlerinde ve hatta üst düzey ses sistemlerinde bir hoparlör kubbe malzemesi olarak da kullanılmaktadır. Bununla birlikte, ufukta elmas kuantum teknolojilerinin daha da derin olabileceği yeni bir uygulama alanı ortaya çıkıyor.
20. yüzyılın başında, hem teorik yönden hem deneysel yönden bilim insanları evrenin çok küçük ölçeklerde nasıl çalıştığını anlamak için boğuşuyorlardı. Bunun sonuçları, günlük yaşamımızı etkileyen lazerler ve transistörler gibi yeniliklere yol açan kuantum mekaniği alanına çok hızlı bir şekilde dönüştü. Bu gelişmeleri şu an “Kuantum 1.0” teknolojileri olarak adlandırıyoruz ve kuantum mekaniğinin etkilerine dayanıyorlar, ancak şimdi 21. yüzyılda bilim insanları bir sonraki yenilik dalgasını geliştirmeye çalışıyorlar. “Kuantum 2.0” teknolojisi olarak adlandırılacak bu ikinci kuantum devriminde, kuantum durumlarını manipüle etmeye, okumaya dayanacak ve tipik olarak süper pozisyon ve dolaşıklığın kuantum etkilerinden faydalanılacak geliştirmeler yoğunlukta.
Ancak burada bir sorun öne çıkıyor: Kuantum teknolojileri geliştirmek zor çünkü, kuantum durumları oldukça kırılgan. İdeal olarak, bu durumlar diğer her şeyden ayrı tutularak, tecrit edilmeliler ancak onları faydalı hale getirmek için onlarla etkileşime geçmek gerekir. Kontrol ve etkileşim arasındaki bu denge, bilim insanlarının aşmak zorunda olduğu ince çizgidir.
Kuantum teknoloji araştırmaları; sağlık hizmetleri, otomotiv endüstrisi ve yeni malzemelerin geliştirilmesinde potansiyel etkileri olan kuantum bilişimi, kuantum simülasyonu, kuantum iletişimi ve kuantum algılamayı kapsamaktadır. Şu anda bu yeni uygulamalar için sıkışmış iyonlar, süper iletkenler, kuantum noktaları, fotonlar ve yarı iletkenlerdeki kusurlara yönelik farklı teknolojik çözümler araştırılmaktadır. Her teknik çözümün farklı artıları ve eksileri vardır. Örneğin: Sıkışmış iyonlar harika kuantum özelliklere sahiptir, ancak entegre edilmesi zordur, diğer yandan süper iletkenlerin devreleri imal edilebilir, ancak sadece kriyojenik sıcaklıklarda çalışabilir. Elmas gibi malzemelerin katı hal olarak, cihazlara entegre edilmesini kolaylaştırarak ve oda sıcaklığında çalışarak bir uzlaşma sundukları sırada devreye girdiği yer burasıdır.
Kuantum Elmas
Elmas üzerine yapılan birçok araştırma, karbon kafes içinde bulunabilen yüzlerce farklı kusuru tespit etmeye odaklanmıştır. Bu kusurlardan biri, negatif yüklü azot boşluğu (NV olarak gösterilir) arızasıdır. 1997’de Jörg Wrachtrup ve Almanya’daki Chemnitz Teknoloji Üniversitesi’ndeki meslektaşları, tek bir NV arızasının manipüle edilebildiğini ve oda sıcaklığında optik bir çıktı sağlayabildiğini göstermiştir.* Bu keşif elmas kuantum teknolojisi alanına adeta fitili çakmıştır.**
İşlem optik olarak algılanan manyetik rezonans (ODMR) olarak adlandırılır ve NV arızası ile, uygulanan bir mikrodalga alanını tararken tek bir NV arızasında veya bir toplulukta yeşil ışık parladıktan sonra floresandaki bir değişikliği ölçerken gözlenir. Alan ms = 0’dan ms = ± 1’e geçişe neden olan spin kuantum sayıları (ms) ile rezonansa çarptığında, flüoresansta bir azalma gözlenir. Böylece floresanın yoğunluğunu ölçerek, kusurun durumunu okuyabilirsiniz.
NV Hatası
Karbon atomlarını tekrarlayan mükemmel bir elmas kafes düşünün. Bitişikteki iki atomu çıkarın, ardından nitrojen (şekil parlak mavi) ile değiştirin, diğeri ise “boş” veya boşluk (soluk mavi) olarak kalır. Bu, elmasın nötr azot boşluğu kusurudur ve dört farklı kristalografik yönelime sahip olabilir. Kafesin yakınında, daha yüksek enerjili bir elektrona (genellikle boşluğu olmayan bir ikame azotuna) sahip başka bir kusur varsa, bu elektron, negatif bir yük vermek için azot boşluğuna aktarılır. Negatif yüklü azot boşluğu (NV) kusuru ile ilişkili elektronlar, boşluklarının etrafındaki sarkan bağları işgal eder, böylece enerji seviyeleri, sıkışmış bir iyondakine benzer şekilde davranır. Bu NV kusurlarının özel bir enerji seviyeleri kombinasyonu vardır, öyle ki bir elektronun zemin durumu dönüşü başlarsa, kristal yeşil ışıkla aydınlatıldığında, enerji seviyeleri arasında geçiş yapar ve spin durumuna girme olasılığı daha yüksektir ms = 0. Elektronları bu döngü etrafında yeterince kez döndürün ve dönüşler etkili bir şekilde hizalanacaktır. Bu ms = 0 zemin durumuna geldiğinde, NV hatası, mikrodalgalar ve daha fazla ışık atımı uygulanarak kuantum deneyi yapmak için manipüle edilebilir. Okuma işlemi, aynı fenomene dayanarak, kusur tarafından yayılan ışık miktarının, ölçüldüğünde yer durumu dönüşüne bağlı olarak “parlak” veya “karanlık” olduğu gerçeğinden faydalanır.
Elmastan Kübitler
Dünyanın dört bir yanındaki birkaç akademik grup, kuantum bilgisayarlar için oluşturulan kuantum biti veya kübiti elmas olarak kullanmayı umarak bu çalışmayı temel aldılar. Bu çalışma, “Sihirli Rus Pırlantası” olarak adlandırılan tek, benzersiz bir doğal elmas kullanılarak yapıldı. Bu arada, birçok şirket mikrodalga destekli kimyasal buhar birikimi kullanarak endüstriyel uygulamalar için yüksek saflıkta sentetik tek kristal elmas üretmek için yeni teknikler geliştirmeye başladı. Örneğin 2000’lerin başlarında, Element Six şirketindeki personel, milyar karbon atomu başına beşten az safsızlık atomu ile elmas yetiştirmenin mümkün olduğunu gösterdi. Böyle bir elmasta azot baskın safsızlıktır ve izole edilmiş NV merkezleri problanabilir. Daha sonrasında, 2006’da bu malzemenin kuantum özellikleri test edildiğinde, “Sihirli Rus Pırlantası” ile karşılaştırılabilir oldukları gösterildi. Bulgu anlamlıydı, çünkü yeni sentetik elmas seri üretilebiliyordu ve bu nedenle daha birçok akademik grubun malzemeye erişmesine ve NV kusurunun nasıl kontrol edileceğini ve kullanılacağını anlamaya başlamasına sonuç verdi.
Bu noktada, akademik araştırmanın çoğu temel kuantum fiziği ve kuantum hesaplama üzerine odaklanmıştı. Bununla birlikte, 2008 yılında, şu anda Almanya’nın Stuttgart Üniversitesi’ndeki Wrachtrup grubunda ve ABD’deki Harvard Üniversitesi’ndeki Mikhail Lukin ve Ron Walsworth gruplarında yer alan çalışmalar, elmasın bir NV hatalarının optik çıkışının parlaklığının manyetik alanın gücüne bağlı olduğu manyetik sensörü tanıttı. O zamandan beri, NV hatasını kullanan birçok yeni uygulama önerildi.
Elmas Yine Gözde
Elmasın kuantum kusurlarına böyle harika bir yapı sağlamasının nedeni kristal yapısında olmasıdır. Elmas geniş bant aralıklı bir malzemedir, yani optik rejimde geçiş enerjileri ile bir dizi kusura ev sahipliği yapabilir ve elde edilen kusurların kolayca lazerlerle manipüle edilmesini sağlar. Karbon düşük bir atom kütlesine ve çok sert atomlar arası bağlara sahip olduğundan, NV merkezinin çevresindeki kafesin titreşim modları ile etkileşimini alışılmadık derecede zayıf hale getiren yüksek bir Debye sıcaklığına (bir kristalin en yüksek normal titreşim modunun sıcaklığı) sahiptir. Oda sıcaklığında bile elmas doğal olarak düşük bir nükleer spin konsantrasyonuna sahiptir.(karbon-12’nin nükleer dönüşü 0’dır ve elmasta sadece% 1.1 karbon-13 (spin-1/2) vardır). Bu, spin artık istenen durumda olmadığında kuantum durumlarının “çözülme” olasılığını azaltır. Kuantum durumları, bir dönme yörüngesinin yörünge hareketi ile etkileştiği göreceli bir etki olan spin-yörünge kuplajıyla da çözülebilir. Ancak, NV arızası zayıf dönüş yörüngesi bağlantısına sahip olduğundan, sınırlı bir ayrışma vardır ve dönüş durumu daha uzun sürer. Bu özellikler, oda sıcaklığında milisaniyelik bir spin çözülme süresi olan bir elmasın üretilmesinin mümkün olduğu anlamına gelir. Ve elmasın spin hataları için iyi bir malzeme olmasının yanı sıra, NV merkezi ayrıca elektronik enerji seviyesi yapısının, onunla ilişkili elektronik spinin sadece üzerindeki yeşil ışığı parlatarak manipüle edilebileceği anlamına gelmesi açısından özellikle özeldir. Sanırım bütün bunların anlaşılmasıyla elmasta ikinci devrimini yaşamaktadır. 🙂
Bu arzu edilen özelliklerine rağmen, elmastaki NV kusuru mükemmel değildir. İdeal bir dünyada, yayılan tüm fotonlar mekanik olarak ayırt edilemeyen kuantumlar için 637 nm’de olacaktır. Bununla birlikte, yayılan fotonların çoğu fonon etkileşimleri nedeniyle 637 nm’den 800 nm’ye kadar farklı dalga boylarındadır, bu da bazı uygulamalar için bir zorluk oluşturur. Diğer zorluklar, elmasın silikon gibi malzemeler kadar kolay işlenmemesi – kusurlardan optik koleksiyonun iyileştirilmesi için elmas yapıların aşındırılması çok daha zordur ve yüksek saflıkta tek kristalli elmas sadece 10 mm2’ye kadar yapılabilmiştir. Elmas ve NV kusurunun bu sınırlamaları, elmasta ve silikon karbür (SiC) ve çinko oksit (ZnO) gibi diğer geniş bant boşluklu materyallerde alternatif kusurlar arayan bilim insanlarına yol açmıştır. Bununla birlikte, elmas ve diğer malzemelerdeki birkaç kusurun yararlı özelliklere sahip olduğu tespit edilirken, hiç kimse elmasın NV merkezlerine rakip olan başka bir malzeme bulamamıştır.
Elmas Aygıtlar
Elmas tabanlı bir kuantum cihazının avantajlarından biri basitliğidir. Temel bir cihaz yeşil ışık kaynağı, elmas, küçük mikrodalga kaynağı ve foto detektörden imal edilebilir. Bunun nedeni, etkili optik başlatma ve NV spinlerinin okuma işleminin özel dar çizgi genişliğinde lazerler gerektirmemesidir – basit bir yeşil LED bile kullanılabilir. Ayrıca, tespit edilen ışığın dalga boyu nedeniyle (637-800 nm), düşük maliyetli, hazır silikon foto detektörler kullanılabilir. Bir ofset mıknatıs, NV kusurunun dört farklı olası kristalografik yöneliminin enerji seviyelerini ayırarak, bağımsız olarak incelemelerine izin veren birkaç militrelik bir alan sağlamak için kullanılır. Son olarak, kullanılan mikrodalga frekansları kabaca 2880 MHz’dir. Tüm bu bileşenler raflardan birkaç bin pound karşılığında satın alınabilir ve bu tür bir oda sıcaklığında çalışan kuantum cihazı oluşturmak için kolayca kullanılabilir ve fizik derecesi uygundur.*** Bununla birlikte, bu kurulum çalışma prensiplerini gösterirken, bir kuantum cihazından bekleyebileceğiniz performans artışlarını açıkça göstermez.
Belirli bir uygulamadaki performansı en üst düzeye çıkarmak için kapsamlı mühendislik gereklidir. Örneğin, NV kusurlarının topluluğuna ihtiyacınız varsa, elmastaki NV hatalarının konsantrasyonu ile sıkma tutarlılık süresi arasında performansta bir denge vardır. NV kusurları birbirine çok yakınsa, negatif NV şarj durumunu oluşturmak için elektronu bağışlayan azotla etkileşimler, spin-tutarlılık süresini azaltır. Bununla birlikte, çok uzaklarsa, her bir arızayı aynı düzgün aydınlatma, manyetik alan ve mikrodalga alanı ile sağlamak ve dedektördeki NV kusurlarından çok fazla ışık toplamak daha zordur.
Elmas tabanlı kuantum sistemleri üzerinde akademik çalışma için orijinal motivasyonlar temel fiziği araştırmak ve kuantum bilgisayarında elmas kullanmayı düşünmektir. Bu, tüm kuantum kuantum uygulamalarında en zorlu olanıdır çünkü kusurların en sıkı performansını gerektirir. Spesifik olarak, her kusurun tam olarak aynı şekilde davranması ve tam olarak aynı dalga boyunda ışık yayması gerekir. Ne yazık ki, elmasın kristal yapısındaki çıkıklar gibi kusurlar, ışığın emisyon dalga boyunu iki NV arızasını ayırt edilebilir hale getirecek kadar kaydırır. Bu, emisyon dalga boyu aynı olacak şekilde “Stark ayarlı” bir kusurun yakınında bir elektrik alanı uygulanarak karşılanabilir – ancak, NV’yi çevreleyen yerel şarj konfigürasyonundaki değişiklikler, dalga boyu kaydırmasına neden olan bir ölçüm sırasında yine de değişebilir. Bu potansiyel engellere rağmen, 2015’te ilk başarılı “boşluksuz Bell’in eşitsizlik testi” (Nature 526 682) ve herhangi bir kriyojen kullanılmadan en uzun spin ömrü dahil olmak üzere elmasla çeşitli atılım sonuçları elde edildi. Bu başarılara dayanarak, son zamanlarda 75 saniyeye kadar kuantum bilgilerini saklayabilen 10-kubit bir kayıt gösterildi (Phys Rev. X 9 031045).
Mevcut bir projenin bir parçası olarak, Hollanda’daki Delft Teknoloji Üniversitesi’ndeki Ronald Hanson’un grubu, elmastaki NV kusurunu %100 güvenli bir kuantum internetinde “kuantum tekrarlayıcı düğümü” olarak kullanıyor. Böyle bir ağda, düğümler kuantum bilgisinin büyük mesafelerde iletilebilmesi için kaynaktan alıcıya bir zincir oluşturmak üzere mekanik olarak dolanır. Böyle bir gösteri zorlayıcı bir hedeftir, ancak kuantum durumların kırılganlığını kullanan birçok yakın dönemli uygulama da vardır.
Ortaya çıkan bir başka uygulama elmas tabanlı maserdir. 1950’lerde icat edilen maserler, lazerler kadar yaygın değildir ancak yine de çok değerli uygulamaları vardır. Maserler, yüksek kazançları ve çok düşük gürültüleri nedeniyle radyo astronomi ve derin uzay iletişiminde kullanılır. Kısa zaman aralıklarında bu kadar kararlı olduklarından, küresel konumlandırma sistemleri için gereken yüksek hassasiyetli zamanlamayı sağlayan osilatörler olarak da kullanılırlar.
Bununla birlikte, mevcut maser sistemleri hantal ve karmaşık olabilir ve ayrıca nereye yerleştirilebileceklerini sınırlayan kriyojenikler gerektirebilir. 2018’deki bir atılım (Nature 555 493), elmastaki NV hatasını kullanarak dünyanın ilk sürekli dalga (CW) oda sıcaklığı katı hal mastarını gösterdi. Bu masör, manyetometride kullanılanla aynı enerji seviyelerini kullanarak çalışır, ancak Zeeman etkisi ile ms = –1 enerji seviyesini ms = 0 enerji seviyesinin altına iten 0,1 T’den daha büyük bir manyetik alan uygulanır. Belirli bir manyetik alan kuvvetini seçerek, seviyeler arasındaki enerji boşluğunu ayarlar ve böylece maserin çalışma frekansını seçersiniz. Daha sonra elmasın yeşil bir lazerle pompalanması, elektronları ms = 0 enerji seviyesine getirir ve böylece popülasyonun tersine çevrilmesine neden olur.
Maser çalışması için elmasın yüksek Q boşluğunda olması, uygulanan manyetik alanın sabit ve homojen olması ve elmasın sıcaklık dalgalanmalarının en aza indirilmesini gerektirir. Bu mühendislik zorlukları çözülebilirse, kompakt elmas ustaları sadece mevcut maser uygulamalarına değil, aynı zamanda mevcut maser teknolojisinin sınırlamaları nedeniyle henüz dikkate alınmamış yeni fırsatlara da yol açabilir.
Elmaslar ile Tespit
Daha önce de belirtildiği gibi, 2008’de NV’de elmastaki bir kusurun manyetik bir sensör olarak kullanılması kavramı ilk olarak 2009’da pratik gösterilerle birlikte önerildi. Bir elmas manyetik sensörde, toplanan ışıltı belirli bir dalga boyunda olmak zorunda değildir ve bu nedenle fonon yan bantlarında 637 nm ila 800 nm arasındaki emisyon sinyal olarak toplanabilir. Pırlanta manyetik alan sensörü prensip olarak diğer sensör teknolojilerine göre birçok avantaja sahiptir. Örneğin, NV kusurunun ekseni boyunca hassas olması nedeniyle gerçek bir vektör sensörüdür, yani dört farklı NV yönünün bir vektör alanını yeniden yapılandırmak için kullanılabileceği anlamına gelir. Ayrıca, çeşitli büyüklük derecelerinde manyetik alanlara duyarlı olan büyük bir bant genişliğine sahiptir ve – buhar hücreleri gibi diğer teknolojilerin aksine – özel manyetik koruma gerektirmez.
Pırlanta manyetik alan sensörü prensip olarak diğer sensör teknolojilerine göre birçok avantaja sahiptir.
Algılamada kaç hatanın kullanıldığına bağlı olarak NV manyetik sensörün farklı yöntemleri de vardır. NV kusurlarının özellikleri nedeniyle, tek teklerden güçlü elektronik dipol lüminesansı kolayca ölçülebilir ve manyetik alanların nanometre ölçeğinde ölçülmesini sağlar. Manyetik rezonans kuvveti mikroskopisi gibi rakip teknolojiler de bunu yapabilir, ancak kendiliğinden manyetik oldukları için ölçmeye çalıştıkları sistemi bozarlar. Bu nedenle birçok grup, skyrmion içeren manyetik malzemelerin araştırılması gibi malzeme karakterizasyonu için NV tabanlı araçlar kullanmaktadır. İsviçre merkezli Qnami gibi start-up’lar, NV hataları içeren hazır elmas probları satarak bu gelişmelerden faydalanmaya çalışıyor.
NV hata topluluklarını kullanmak cihazı daha hassas hale getirebilir, ancak uzamsal çözünürlüğünü düşürebilir. Bir uzlaşma olarak, yüksek saflıkta bir pırlantanın üstünde birkaç mikron yüksek NV kusuru içeren elmas, NV içeren tabakanın kalınlığının uzamsal çözünürlüğü belirlediği manyetik alanları görüntülemek için kullanılabilir. Bu teknik, daha sonra güneş sistemi oluşturulduğunda manyetik alanı oluşturmak için kullanılabilen bir meteoritin manyetik imzasını ölçmek için kullanılmıştır. NV kusurları içeren toplu bir elmas örneği yapmak için elmasa daha fazla NV hatası eklemek, hassasiyetleri picotesla rejimine itebilir.
ABD merkezli bir havacılık şirketi olan Lockheed Martin’deki bir ekip, bir manyetometre kullanarak, harici sinyallere dayanmayan alternatif bir GPS olarak kullanılabilen bir elmas manyetometre geliştirmektedir. Teknoloji, Dünya’nın manyetik alanının gücünü ve yönünü algılamak için bir elmas manyetometrenin vektör yeteneğini kullanarak çalışır. Dünya’nın alanının yüzeyde bulunduğunuz yere bağlı olarak değiştiği göz önüne alındığında, bu gerçek, sıkışabilecek harici bir kaynağa güvenmeden kendinizi konumlandırmak için kullanılabilir. Erken prototip sistemleri bile bunu göstermiştir ve uydu tabanlı GPS kadar doğru olmasa da, olasılıkla mevcut teknolojinin yanında tedarik için çalışacaklardır.
Sensör, radyo frekansı (RF) alanlarını tespit etmek için ters yönde de kullanılabilir. Bu konfigürasyonda, NV içeren elmasın üzerine kontrollü bir şekilde bir manyetik alan gradyanı yerleştirilir, bu daha sonra enerji seviyelerinde bilinen bir Zeeman kayması sağlar. Bilinmeyen frekansta bir mikrodalga sinyali uygulandığında, o frekansa karşılık gelen konumda manyetik bir rezonans görünür. Bu yaklaşımın en büyük avantajı, tek bir ölçümde ve yüksek çözünürlükte tüm frekans spektrumunda (onlarca gigahertz’den fazla) ölçüm yapabilmenizdir. Bu teknoloji, komşu hücre kuleleri arasındaki paraziti önlemek için 5G şebekelerinde kullanılabilir.
Elmas bazlı kuantum teknolojisinin tıp endüstrisinde de uygulamaları vardır. Dünya çapında birkaç grup ve Almanya merkezli başlangıç NVision’ı, manyetik rezonans görüntülemeyi (MRI) geliştirmek için elmas kullanıyor – bunu anatomik bir pozitron emisyon tomografisine (PET) benzer bir moleküler görüntüleme yöntemine dönüştürüyor. Teknolojinin ilkesi, elektronik dönüşü NV hatalarından bir hedef molekülün nükleer dönüşüne aktarmaktır. NV kusurları hedef moleküller ile yakın temasa sokulur ve daha sonra yeşil ışıkla aydınlatılır ve bir mikrodalga kaynağı da uygulanır. Daha sonra, bir dizi mikrodalga darbesi kullanılarak, spin elmastan hedef moleküllerin nükleer spinine aktarılabilir. Nükleer spin, moleküllerin hastaya ve hastaya MRI’da ölçülmesine izin verecek kadar uzun sürer, şimdi MRI’da yüksek kontrast sağlayan yüksek derecede bir spin polarizasyonu vardır.
Elmasın Kuantum Geleceği
Elmas, kuantum malzemelerinde önemli bir oyuncudur. Haliyle üzerine iyi çalışılmaktadır. Dünya çapında 200’den fazla akademik grup tarafından, kuantum özelliklerinin uygulamaları üzerinde çalışılmaktadır. Lockheed Martin, Bosch ve Thales gibi büyük firmaların yanı sıra Quantum Diamond Technologies, NVision ve Qnami gibi birçok yeni şirket de dahil olmak üzere elmas kuantum teknolojisi geliştiren bir sürü şirket var. Malzeme tüm bu teknolojinin kalbidir, ancak optimize edilmiş cihazlar yapmak için çok zaman harcayan mühendislik gereklidir.
Dolayısıyla, elmas kuantum teknolojilerinin ne kadar büyük bir fırsat sağlayabileceğini bilmesek de, bir şey açıktır: kesinlikle uzun bir süre daha geliştirilmeye devam edecekler.
Dipnotlar
*NV arızasının manipüle edilebilmesi ile ilgili (Science 276 2012) göz atabilirsiniz.
** Daha ayrıntılı bir tarih için bkz: Nature 505 472
***Bkz: American Journal of Physics 86 225
Kaynakça
- Optimisation of diamond quantum processors -https://arxiv.org/abs/2002.00545
- https://physics.anu.edu.au/laser/spectroscopy/diamonds/
- E6’den Matthew Markham ve Daniel Twitchen
медицинская справка
Hi there, I enjoy reading all of your post. I like to write a little comment to support you.
We are a group of volunteers and starting a new scheme in our community. Your site provided us with useful information to work on. You have performed an impressive process and our whole community will be grateful to you.
Good article! We will be linking to this great post on our site. Keep up the good writing.
Simply wish to say your article is as astonishing. The clearness in your post is simply excellent and i can assume you are an expert on this subject. Well with your permission allow me to grab your RSS feed to keep up to date with forthcoming post. Thanks a million and please keep up the rewarding work.
I’ve read several just right stuff here. Definitely value bookmarking for revisiting. I wonder how much attempt you set to create any such great informative site.
Hey! I know this is somewhat off topic but I was wondering which blog platform are you using for this site? I’m getting fed up of WordPress because I’ve had issues with hackers and I’m looking at options for another platform. I would be awesome if you could point me in the direction of a good platform.
I simply could not leave your web site prior to suggesting that I extremely enjoyed the standard information a person supply in your visitors? Is going to be back regularly in order to check out new posts
I was wondering if you ever considered changing the layout of your blog? Its very well written; I love what youve got to say. But maybe you could a little more in the way of content so people could connect with it better. Youve got an awful lot of text for only having one or two images. Maybe you could space it out better?
I have been surfing online more than three hours today, yet I never found any interesting article like yours. It’s pretty worth enough for me. In my opinion, if all webmasters and bloggers made good content as you did, the internet will be much more useful than ever before.
Thank you for any other magnificent article. Where else may just anyone get that kind of information in such a perfect approach of writing? I have a presentation next week, and I am at the look for such information.
Awesome! Its in fact remarkable post, I have got much clear idea regarding from this article.
I am regular reader, how are you everybody? This piece of writing posted at this website is truly nice.
When I originally commented I clicked the “Notify me when new comments are added” checkbox and now each time a comment is added I get three emails with the same comment. Is there any way you can remove me from that service? Thanks a lot!
great issues altogether, you just gained a logo new reader. What might you suggest in regards to your post that you made a few days ago? Any positive?
With havin so much content and articles do you ever run into any problems of plagorism or copyright violation? My site has a lot of exclusive content I’ve either authored myself or outsourced but it looks like a lot of it is popping it up all over the web without my authorization. Do you know any methods to help reduce content from being ripped off? I’d definitely appreciate it.
You should take part in a contest for one of the greatest blogs on the net. I most certainly will recommend this website!
Quality articles or reviews is the main to be a focus for the people to go to see the web site, that’s what this web site is providing.
Hi to all, it’s in fact a pleasant for me to pay a visit this web site, it consists of valuable Information.
you are actually a good webmaster. The web site loading velocity is incredible. It kind of feels that you are doing any unique trick. Moreover, The contents are masterpiece. you have performed a wonderful task in this topic!
Unquestionably believe that which you stated. Your favorite justification appeared to be on the internet the simplest thing to be aware of. I say to you, I definitely get irked while people consider worries that they plainly do not know about. You managed to hit the nail upon the top as well as defined out the whole thing without having side effect , people can take a signal. Will likely be back to get more. Thanks
I’m now not sure where you are getting your info, however good topic. I needs to spend a while studying more or working out more. Thank you for great information I used to be in search of this information for my mission.
I am truly happy to read this webpage posts which contains lots of helpful data, thanks for providing these information.
WOW just what I was searching for. Came here by searching for %keyword%
It’s going to be finish of mine day, except before finish I am reading this wonderful article to increase my experience.
Can you tell us more about this? I’d like to find out more details.
Whoa! This blog looks exactly like my old one! It’s on a completely different topic but it has pretty much the same layout and design. Wonderful choice of colors!
What a information of un-ambiguity and preserveness of precious familiarity regarding unexpected feelings.
Thanks for your marvelous posting! I truly enjoyed reading it, you might be a great author.I will be sure to bookmark your blog and will come back someday. I want to encourage that you continue your great job, have a nice morning!
Very rapidly this website will be famous among all blogging people, due to it’s nice articles
whoah this blog is great i really like reading your articles. Stay up the good work! You know, many people are hunting around for this info, you can help them greatly.
Hey! Do you know if they make any plugins to protect against hackers? I’m kinda paranoid about losing everything I’ve worked hard on. Any suggestions?
Good post. I definitely love this website. Keep it up!
Hi, i feel that i saw you visited my web site so i got here to go back the choose?.I am trying to find things to improve my website!I guess its good enough to use some of your concepts!!
I truly appreciate this blog post.Really looking forward to read more. Want more.
Incredible! This blog looks exactly like my old one! It’s on a entirely different topic but it has pretty much the same layout and design. Outstanding choice of colors!
Magnificent web site. Lots of useful information here. I’m sending it to a few pals ans also sharing in delicious. And obviously, thank you for your effort!
Awesome blog article.Much thanks again. Fantastic.
This website really has all of the information I wanted about this subject and didn’t know who to ask.
Thanks again for the blog post.Really thank you! Keep writing.
This website was… how do I say it? Relevant!! Finally I have found something that helped me. Thanks!
Thanks for another great post. Where else could anyone get that type of information in such a perfect manner of writing?I have a presentation subsequent week, and I am at the look for such information.
Im thankful for the post.Much thanks again. Will read on…
Престижный частный эромассаж Москва цена
Great article post.Thanks Again. Awesome.
Really informative blog article. Fantastic.
A fascinating discussion is worth comment. I do believe that you should write more on this subject, it might not be a taboo subject but generally people do not speak about such topics. To the next! Many thanks!!
จริงๆเล่นมาหลายเว็บเลยจ๊ะขอรับ ส่วนใหญ่ก็จ่ายจริงครับ แม้กระนั้นที่ต่างเป็นบางเว็บเวลาฝาก-ถอนต้องผ่านผู้แทนครับ จำเป็นที่จะต้องแคปจอส่งให้พนักงาน ผมว่าป่วยไข้เลย มี UFABET นี่แหละครับ ผมว่าระบบดีสุดเลย ฝากถอนอัตโนมัติทำเองได้เลยขอรับ
Thanks-a-mundo for the article.Much thanks again. Really Great.
Wow, great blog article. Great.
Heya i’m for the primary time here. I found this board and I to find It truly useful & it helped me out much. I’m hoping to offer something back and help others such as you helped me.
Im obliged for the article post. Cool.
Thank you for your post.
This blog was how do I say it? Relevant!! Finally I have found something that helped me. Appreciate it!
Fantastic goods from you, man. I’ve understand your stuff previous to and you’re just too wonderful. I really like what you’ve acquired here, really like what you’re stating and the way in which you say it. You make it entertaining and you still take care of to keep it sensible. I cant wait to read far more from you. This is actually a great site.
I don’t know if it’s just me or if everyone else experiencing problems with your blog. It looks like some of the text within your posts are running off the screen. Can someone else please comment and let me know if this is happening to them too? This could be a problem with my web browser because I’ve had this happen before. Thanks
erectile creams rite aiderection pillserectile disorder psychology
UFABET ศูนย์รวมเกมคาสิโนออนไลน์ที่ดีที่สุดในยุคนี้และก็บาคาร่า เกมยอดนิยมที่สร้างรายได้ให้ใครๆหลายชิ้น UFABET เว็บบาคาร่าออนไลน์ที่จ่ายจริง จ่ายแรง ค้ำประกันด้วยยอดสมาชิกที่มากขึ้นทุกเมื่อเชื่อวัน มาแรงแซงทุกเว็บเลยครับ
Thanks again for the blog.Much thanks again. Much obliged.
Good blog you have got here.. It’s difficult to find excellent writinglike yours nowadays. I really appreciate people like you!Take care!!
I do not even know how I ended up here, but I thought thispost was good. I do not know who you are but definitely you are going to a famous blogger if you are not already 😉 Cheers!Also visit my blog – forum.m2clasic.ro
What’s up, I check your blog on a regular basis. Your humoristic style is awesome, keep up the good work!
Major thanks for the blog post.Really thank you! Cool.
Greetings! Very helpful advice within this article! It is the little changes that will make the most significant changes. Thanks for sharing!
persuasive essay thesis statementhow to write an essay for a scholarshipgood essay hooks
ed medications over the counter best online international pharmacies india – foods for ed
I enjoy what you guys are usually up too. This type of clever work and exposure! Keep up the awesome works guys I’ve added you guys to blogroll.
Excellent website you have here but I was wanting to know if you knew of any discussion boards that cover the same topics talked about in this article? I’d really love to be a part of group where I can get advice from other knowledgeable individuals that share the same interest. If you have any recommendations, please let me know. Appreciate it!
I’m really impressed with your writing skills as well as with the layout on your blog. Is this a paid theme or did you customize it yourself? Either way keep up the nice quality writing, it is rare to see a great blog like this one these days..
Hello There. I found your blog using msn. This is an extremelywell written article. I’ll be sure to bookmark it and return to read more of youruseful information. Thanks for the post. I’ll certainly comeback.
Hey There. I found your blog the use of msn. This is a really neatly written article.I will be sure to bookmark it and come back to learn more of your helpful information. Thank you for the post.I’ll definitely return.
tinder login, how to use tindertinder date
Hello! Do you use Twitter? I’d like to follow you if that would be ok. I’m undoubtedly enjoying your blog and look forward to new updates.
Your mode of telling the whole thing in this paragraphis genuinely fastidious, all can simply know it, Thanks a lot.
plaquenil mexico plaquenil for arthritis – plaquenil malaria
I visited multiple web pages except the audio quality for audio songs present at this website is truly wonderful.
A big thank you for your post.Really looking forward to read more. Will read on…
Really informative post.Really looking forward to read more. Really Great.
???????? ?????? ?????? ?????? ????????? ????? ???? ????????? ? ??????? ???????? ?????? ??????? ? ??????? ???????? 1080.Loading…
Thanks for the post.Much thanks again. Really Great.
Actually no matter if someone doesn’t understand after that itsup to other visitors that they will assist, so here it occurs.
Thanks for sharing, this is a fantastic article post.Really looking forward to read more. Want more.
I’m not sure exactly why but this blog is loading very slow for me.Is anyone else having this problem or is it a problem on my end?I’ll check back later and see if the problem still exists.
Hi there this is kinda of off topic but I was wondering if blogs use WYSIWYG editors or if you have to manually code with HTML. I’m starting a blog soon but have no coding skills so I wanted to get advice from someone with experience. Any help would be greatly appreciated!
Really enjoyed this blog article.Thanks Again. Awesome.
writing assignments – help writing a paper paper writer
I like what you guys tend to be up too. This kind of clever work and reporting! Keep up the superb works guys I’ve included you guys to my blogroll.
It’s actually near impossible to find well-educated users on this subject, unfortunately you seem like you comprehend which you’re writing on! Appreciation
menomonee falls apartments rentberry scam ico 30m$ raised chesapeake landing apartments
Very good info. Lucky me I recently found your blog by chance (stumbleupon). I’ve saved it for later!
I wanted to thank you for this good read!! I definitely loved every little bit of it. I have you bookmarked to check out new stuff you post…
Hello there! This is my first visit to your blog! We are a team of volunteers and starting a new project in a community in the same niche. Your blog provided us beneficial information to work on. You have done a marvellous job!
Good day! This post could not be written any better!Reading through this post reminds me of my good oldroom mate! He always kept chatting about this. I will forward this write-up to him.Pretty sure he will have a good read. Many thanks for sharing!
I’m not sure where you are getting your info, but good topic. I needs to spend some time learning more or understanding more. Thanks for fantastic information I was looking for this information for my mission.
Thank you, I have recently been searching for information approximately this topic for a while and yours is the best I have came upon so far. However, what concerning the conclusion? Are you sure concerning the source?
Thanks a lot for the blog post.Much thanks again. Want more.
Appreciate you sharing, great blog.
Thank you for your article post.Much thanks again. Keep writing.
I value the article post.Much thanks again. Much obliged.
Looking forward to reading more. Great blog article.Much thanks again. Awesome.
ivermectin 12 ivermectin pills canada – ivermectin generic cream
An interesting discussion is worth comment. There’s no doubt that that you should write more on this subject, it may not be a taboo matter but generally people do not talk about such subjects. To the next! All the best!!
Bardzo interesujący temat, dzięki za wysłanie wiadomości trenażer oddechu trenażer oddechu.
WOW just what I was searching for. Came here by searching for xổ số miền bắc hôm nay
stromectol ebay – fda ivermectin ivermectin 1
Hello.This post was extremely motivating, particularly because I was investigating for thoughts on this matter last Wednesday.
Thanks a lot for the blog.Much thanks again. Really Great.
Wow, great blog.Really looking forward to read more. Keep writing.
Appreciate you sharing, great post. Really Cool.
It’s impressive that you are getting thoughts from this article as well as from our dialogue made at this time. personalchef.com
Fantastic post.Really looking forward to read more. Much obliged.
Thanks , I’ve recently been searching for information about this topic for ages and yours is the greatest I have came upon till now. However, what in regards to the bottom line? Are you certain concerning the source?
Thanks a lot for the article post. Keep writing.
Thanks for the blog post.
Hey, thanks for the blog post.Much thanks again. Will read on…
Awesome blog.Much thanks again. Cool.
Why viewers still use to read news papers when in this technological world all is accessible on net?
I will right away clutch your rss as I can not find your email subscription link or newsletter service. Do you have any? Please allow me recognize so that I may just subscribe. Thanks.
Appreciate you sharing, great article post.Much thanks again. Fantastic.
Muchos Gracias for your article post.Really thank you! Much obliged.
Regards, Very good stuff!custom essay writing services strong college essays best custom essay writing service
Hello, just wanted to say, I liked this post. It was funny.Keep on posting!
Hello, this weekend is fastidious designed for me, because this point in time iam reading this impressive informative piece of writing here at my house.
I have fun with, cause I discovered just what I used to be looking for. You’ve ended my 4 day long hunt! God Bless you man. Have a great day. Bye
When I originally commented I clicked the « Notify me when new comments are added » checkbox and now each time a commentis added I get three e-mails with the same comment.Is there any way you can remove me from that service?Bless you!
Hey! I just wanted to ask if you ever have any trouble with hackers?My last blog (wordpress) was hacked and I ended up losingseveral weeks of hard work due to no backup. Do you have any solutions to protect against hackers?
I loved your article post.Thanks Again. Great.
Hi, i feel that i saw you visited my website so i got here to go back the want?.I am trying to in finding things to improve my website!I guess its ok to use some of your concepts!!
Can someone recommend Bodies and Playsuits? Cheers xox
hydroxychloroquine for covid 19 chloroquine pills
market size of azithromycin in bangladesh – over the counter chlamydia treatment walgreens ear infection z pack
Very good post.Really looking forward to read more. Fantastic.
Every weekend i used to visit this site, because i want enjoyment, as this this site conations really pleasant funny stuff too.
Awesome article.Really thank you! Really Cool.
Great, thanks for sharing this article. Want more.
I have read so many posts regarding the blogger lovers but this article is in fact a nice piece of writing, keep it up.
I know this if off topic but I’m looking into starting my own blog and was wondering what all is required to get set up? I’m assuming having a blog like yours would cost a pretty penny? I’m not very internet savvy so I’m not 100% sure. Any recommendations or advice would be greatly appreciated. Thank you
Whoa! This blog looks just like my old one! It’s on a totally different subject but it has pretty much the same layout and design. Wonderful choice of colors!
Oh my goodness! Incredible article dude! Thank you, However I am experiencing issues with your RSS. I don’t know why I can’t subscribe to it. Is there anybody else getting the same RSS problems? Anybody who knows the solution will you kindly respond? Thanx!!
Thanks to my father who told me concerning this website, this webpage is truly awesome.
I really like and appreciate your blog post.
When I initially commented I clicked the “Notify me when new comments are added” checkbox andnow each time a comment is added I get several e-mails with thesame comment. Is there any way you can remove me from that service?Thanks a lot!
I really like and appreciate your post.Much thanks again. Great.
Very informative blog.Really thank you! Keep writing.
This is one awesome article.Thanks Again. Want more.
This post is really a good one it helps new net people, who are wishing for blogging.
Major thanks for the blog post.Really thank you! Great.
Thanks for sharing, this is a fantastic blog article.Much thanks again. Cool.
I really liked your blog post.Thanks Again. Will read on…
Appreciate you sharing, great post.Thanks Again. Will read on…
I truly appreciate this blog article.Thanks Again.
I really like and appreciate your blog post.Thanks Again. Want more.
We are a group of volunteers and starting a new scheme in our community. Your web site provided us with helpful information to work on. You have performed an impressive task and our whole community will be grateful to you.
Thank you ever so for you blog article. Awesome.
Nicely put, Regards!helping others essays essay writings i need help writing a speech
My brother suggested I might like this website. He was totally right. This post actually made my day. You cann’t imagine just how much time I had spent for this information! Thanks!
Hey there! Someone in my Myspace group shared this site with us so I came to take a look. I’m definitely enjoying the information. I’m book-marking and will be tweeting this to my followers! Wonderful blog and great design and style.
Very neat article post.Thanks Again. Fantastic.
Really enjoyed this blog.Really thank you! Want more.
I loved your article.Really thank you! Much obliged.
Thanks for the article post. Great.
A big thank you for your blog article.Thanks Again. Great.
I really enjoy the post. Keep writing.
Appreciate you sharing, great blog post.Much thanks again. Fantastic.
Major thankies for the blog.Really looking forward to read more. Awesome.
Im grateful for the blog. Will read on…
Thanks for the blog post. Want more.
Very informative blog article. Much obliged.