8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü, bu yıl Kuantum Türkiye olarak çevrimiçi bir etkinlikle kutladık. Kadınların kuantum teknolojileri alanındaki katkılarını daha geniş bir kitleyle ulaştırmayı amaçlayan bu etkinlikte, bu alanda çalışan kadınların ilham verici hikayelerine ve çalışma alanlarına yer verdik.
Etkinliğimizi Dr. Saba Arife Bozpolat konuşmasıyla başlattı. Kendisi, bilimsel araştırmaların ve yaygınlaştırılmasını hedefleyen gönüllülük esaslı Kuantum Türkiye (QTurkey) topluluğunun çalışmalarını ve düzenlediği atölyeleri tanıtarak, bu alana ilgi duyan herkes için erişilebilir ve destekleyici bir ortam sunduklarını vurguladı.
İlk konuşmacımız Dr. Aslı Tuncer oldu. Kuantum bilgi teorisi ve spin bazlı kuantum sistemleri üzerine yaptığı çalışmalardan bahsederek, bu alanda yürüttüğü araştırmaları ve ekibinin çalışmalarını bizlerle paylaştı. TÜBİTAK tarafından desteklenen farklı projelerde bir çok farklı ekip ile çalışan Dr. Tuncer, akademide bilim kadınlarının temsil eksikliğine dikkat çekti.
Etkinlikte konuşmacı olarak yer alan ikinci isim ise, 2021 yılından itibaren TÜBİTAK ULAKBİM Ağ Teknolojileri Birimi TRUBA ekibinde çalışan Dr. Sevil Sarıkurt Malcıoğlu oldu. Akademide 15 yıl görev yaptıktan sonra, 2023 yılında TÜBİTAK ULAKBİM bünyesine kullanıcı destek göreviyle katılan Dr. Malcıoğlu, konuşmasında TRUBA ekibindeki kadın meslektaşlarıyla birlikte hem ulusal hem de uluslararası düzeyde yürüttükleri projelerden bahsetti. Konuşmasına, yüksek başarımlı hesaplama merkezi olan Türk Ulusal Bilim e-Altyapısının (TRUBA) genel tanıtımı ile başlayan Dr. Malcıoğlu, süper bilgisayarların araştırma süreçlerine sağladığı katkılar ve kuantum hesaplama alanındaki yol haritası hakkında bilgiler paylaştı. Avrupa’daki çalışmalar ve bu projelere nasıl dahil olunabileceği konularında da değerli bilgiler sunarak, TÜBİTAK ULAKBİM’in QTurkey ile gerçekleştirdiği işbirlikleri ve iş olanakları hakkında katılımcıları bilgilendirdi.
Konuşmasına kuantum bilişimde kullanılan kübit türlerini tanıtarak başlayan Figen Yılmaz, daha sonra kendi araştırma alanı olan süperiletken tabanlı kübitlere odaklandı. Özellikle kübitlerin ve bu sistemlerin kuantum teknolojileri açısından sunduğu avantajlar üzerinde durarak, kuantum devre elemanlarını tanıttı. Bunun yanı sıra, nano üretim yöntemlerinin kuantum teknolojilerindeki rolüne değinerek, bu alandaki ilerlemelerin donanım geliştirme sürecine nasıl katkı sağladığını aktardı. Bu üretim tekniklerinin yüksek maliyetleri ve altyapı gereksinimlerine değindi. Sunumunun sonunda ekip arkadaşlarını tanıtan Yılmaz, çalışma grubundaki kadın araştırmacıların yüksek oranına dikkat çekerek, kadınların kuantum teknolojileri alanında giderek güçlü bir şekilde var olduklarını vurguladı. İlham verici hikayesiyle, bilimde kadınların rolünün güçlenmesine dair önemli bir örnek sunan Yılmaz, etkinliğe katılanlara kuantum teknolojilerinde donanım alanında çalışmanın dinamiklerini ve gelecek potansiyelini aktardı.
Etkinliğimizin networking bölüme ilgi oldukça yoğundu. Bu oturumda Türkiye’nin pek çok şehrinden ve çeşitli ülkelerden konuşmacılar hem kendi hikayelerini paylaşarak diğer kadınlara ilham oldular, hem de merak edilen soruları cevapladılar. Etkinliğin kapanışında, Kuantum Türkiye’den Dr. Özlem Salehi Köken QWomen ekibini tekrar canlandırmak istediklerini belirtti. Kuantum Türkiye’nin, bilimde kadın temsilini görünür kılmaya yönelik çalışmalarına devam edeceğini vurgulayarak, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü – Kuantumda Kadınlar etkinliğine katılan tüm konuşmacılara ve dinleyicilere teşekkürlerini sundu.
Bu etkinliğin, bilim ve teknoloji alanında çalışan kadınların başarılarını görünür kılmak, ilham verici hikâyelerini paylaşmak ve bu alana ilgi duyan herkes için teşvik edici bir ortam oluşturmak açısından büyük bir önem taşıdığını düşünüyoruz. Konuşmacıların paylaştığı deneyimler, kuantum teknolojileri gibi ileri düzey bilimsel alanlarda kadınların ne kadar güçlü ve etkili roller üstlendiğini bir kez daha gözler önüne serdi. Bilimde ve teknolojide toplumsal cinsiyet eşitliğini desteklemek, kadınların karşılaştıkları engelleri aşmalarına yardımcı olmak ve onların başarılarını daha geniş kitlelere duyurmak hepimizin ortak sorumluluğu.
Yazarlar:
- Ayşe Yılmaz
- Berna Hanım Subaşı
- Büşra Arslan